Thuế thu nhập cá nhân là nghĩa vụ tài chính quan trọng đối với mỗi cá nhân có thu nhập tại Việt Nam. Việc hiểu rõ về đối tượng chịu thuế, phương pháp tính và các quy định liên quan không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật mà còn tối ưu hóa nghĩa vụ thuế của mình. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan và chi tiết về thuế thu nhập cá nhân.
Thuế thu nhập cá nhân là gì?
Thuế thu nhập cá nhân (viết tắt: TNCN) là loại thuế trực thu, được tính dựa trên thu nhập chịu thuế của cá nhân phải nộp vào ngân sách của Nhà nước. Mục đích của việc thu thuế này là tạo ra nguồn thu cho ngân sách, giảm sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội và khuyến khích người dân đóng góp vào sự nghiệp phát triển đất nước.
Các khoản thu nhập chịu thuế được quy định cụ thể tại Điều 3, Luật Thuế TNCN 2007 số 04/2007/QH12 sửa đổi và bổ sung tại Khoản 1, Điều 1, Luật Thuế TNCN 2012 số 26/2012/QH13 và Điều 2, Luật về Thuế 2014 số 71/2014/QH13 như sau:
- Thu nhập từ kinh doanh
- Tiền lương, tiền công
- Thu nhập từ đầu tư vốn
- Thu nhập từ chuyển nhượng vốn
- Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản
- Thu nhập từ trúng thưởng
- thu nhập từ bản quyền
- Thu nhập từ chuyển nhượng thương mại
- Thu nhập từ nhận thừa kế
- Thu nhập từ nhận quà tặng

Lương bao nhiêu phải đóng thuế TNCN?
Căn cứ Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng và đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng. Dựa trên đó, mức lương tối thiểu phải đóng thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tương ứng với số lượng người phụ thuộc được tính như sau:
Số người phụ thuộc |
Mức lương phải đóng thuế TNCN (triệu đồng/tháng) |
0 |
≥ 11 |
1 |
≥ 15,4 |
2 |
≥ 19,8 |
3 |
≥ 24,2 |
4 |
≥ 28,6 |
5 |
≥ 33 |
n |
≥ 11 + (n × 4,4) |
⚠️ Lưu ý rằng mức lương trên đã trừ các khoản đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, đóng góp từ thiện, khuyến học, nhân đạo, thu nhập được miễn thuế và các khoản không tính thuế như một số khoản phụ cấp, trợ cấp, tiền ăn trưa,…
Ví dụ: Nếu bạn có 2 người phụ thuộc, mức lương phải đóng thuế TNCN sẽ là:
11 triệu đồng + (2 × 4,4 triệu đồng) = 19,8 triệu đồng/tháng
Điều này có nghĩa là nếu thu nhập chịu thuế của bạn từ 19,8 triệu đồng/tháng trở lên, bạn sẽ phải nộp thuế TNCN.

Đối tượng phải tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân
Dựa trên Công văn 2015/CTTPHCM-TTHT 2015, các đối tượng sau đây phải tự quyết toán thuế TNCN với cơ quan thuế:
- Cá nhân cư trú có thu nhập là tiền lương, tiền công từ hai nơi trở lên và không đáp ứng điều kiện được ủy quyền quyết toán thuế theo quy định phải tự khai quyết toán thuế TNCN với cơ quan thuế. Lưu ý bạn chỉ cần làm quyết toán thuế khi có số thuế nộp thừa cần làm đề nghị hoàn hoặc bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo.
- Cá nhân là người nước ngoài kết thúc hợp đồng lao động tại Việt Nam cần phải khai quyết toán thuế với cơ quan thuế trước khi xuất cảnh. Nếu cá nhân chưa làm quyết toán thuế cần phải ủy quyền cho tổ chức trả thu nhập hoặc bên thứ ba quyết toán theo quy định.
- Cá nhân cư trú có thu nhập là tiền lương, tiền công được trả từ nước ngoài hoặc các tổ chức quốc tế, Đại sứ quán, Lãnh sự quán chưa khấu trừ thuế trong năm.
- Cá nhân cư trú thuộc diện xét giảm thuế do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn và bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế.

Hạn chót quyết toán thuế đối với cá nhân tự quyết toán khi nào?
Thời hạn quyết toán thuế được quy định cụ thể tại Khoản 2, Điều 44 Luật Quản lý thuế 2019 như sau:
- Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm Dương lịch hoặc năm tài chính đối với hồ sơ quyết toán thuế năm. Đối với hồ sơ khai thuế năm, chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu tiên của năm Dương lịch hoặc năm tài chính.
- Đối với cá nhân tự quyết toán thuế trực tiếp với cơ quan thuế, thời gian chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 4 kể từ ngày kết thúc năm Dương lịch.
- Hộ kinh doanh, cá nhân nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán cần phải quyết thuế chậm nhất ngày 15/12 của năm trước liền kề. Đối với những đơn vị trên mới kinh doanh thì thời hạn nộp hồ sơ khai thuế khoán chậm nhất là 10 ngày kể từ thời điểm bắt đầu kinh doanh.

Mẫu tờ khai quyết toán thuế TNCN mới nhất 2025
Mẫu 02/QTT-TNCN được ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC áp dụng cho cá nhân có thu nhập là tiền lương, tiền công quyết toán thuế trực tiếp với cơ quan thuế:

Mẫu 05/KK-TNCN được ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trả các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công:

Hồ sơ cần phải chuẩn bị khi tự quyết toán thuế TNCN bao gồm?
Đối với cá nhân khai quyết toán thuế TNCN trực tiếp với cơ quan thuế cần phải chuẩn bị các loại hồ sơ sau:
- Tờ khai quyết toán thuế TNCN theo mẫu số 02/QTT-TNCN ban hành kèm theo Phụ lục II Thông tư 80/2021/TT-BTC.
- Phụ lục bảng kê giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc mẫu số 02-1/BK-QTT-TNCN ban hành kèm theo Phụ lục II Thông tư 80/2021/TT-BTC.
- Bản sao các chứng từ chứng minh số thuế đã khấu trừ, đã tạm nộp trong năm, số thuế đã nộp ở nước ngoài (nếu có).
- Bản sao hóa đơn, chứng từ chứng minh các khoản đóng góp vào quỹ từ thiện, nhân đạo, khuyến học (nếu có).
- Tài liệu xác nhận thu nhập từ tổ chức quốc tế, Đại sứ quán, Lãnh sự quán hoặc nguồn thu nhập từ nước ngoài.
- Hồ sơ đăng ký người phụ thuộc nếu áp dụng giảm trừ nhưng chưa đăng ký tại thời điểm quyết toán thuế.
Trường hợp tổ chức chi trả thu nhập đã chấm dứt hoạt động và không cấp chứng từ khấu trừ thuế, cơ quan thuế sẽ dựa trên dữ liệu ngành để xem xét xử lý hồ sơ quyết toán thuế cá nhân mà không yêu cầu chứng từ này.
Nếu tổ chức hoặc cá nhân chi trả thu nhập sử dụng chứng từ khấu trừ thuế TNCN điện tử, người nộp thuế có thể sử dụng bản giấy được in từ chứng từ điện tử gốc do bên chi trả cung cấp.

Hướng dẫn tự quyết toán thuế TNCN 2025
Quyết toán thuế TNCN trên website của Cục Thuế
Dưới đây là hướng dẫn cơ bản để tự quyết toán thuế thu nhập cá nhân qua website của Cục Thuế:
Bước 1: Truy cập website Thuế điện tử thông qua địa chỉ thuedientu.gdt.gov.vn. Chọn mục “Cá nhân” nếu bạn là người tự quyết toán.

Bước 2: Nhập mã số thuế và mã kiểm tra. Sau đó, bạn nhập mật khẩu được gửi qua SMS từ Tổng Cục Thuế.

Bước 3: Trong giao diện chính, chọn “Quyết toán thuế”, sau đó “Kê khai trực tuyến”.

Bước 4: Hệ thống sẽ tự động điền sẵn các thông tin cá nhân (tên, địa chỉ, email,…) theo dữ liệu đã đăng ký.
- Chọn tờ khai phù hợp (thông thường mẫu 02/QTT-TNCN theo Thông tư 80/2021).
- Nếu bạn có nhiều nguồn thu nhập (trường hợp 2) hoặc chỉ có nguồn thu nhập đã khấu trừ qua tổ chức trả thu nhập (trường hợp 3), hãy chọn mục tương ứng và điền thêm thông tin cần thiết như thay đổi nơi làm việc (nếu có).
Bước 5:. Nhập đầy đủ các chỉ tiêu về tổng thu nhập chịu thuế, các khoản giảm trừ cho bản thân, người phụ thuộc, bảo hiểm,… Kiểm tra lại dữ liệu mà hệ thống tự cập nhật, chỉnh sửa (nếu cần).

Bước 6: Sau khi kiểm tra kỹ các thông tin, tích chọn “Tôi cam đoan số liệu đã khai và hồ sơ đính kèm là đúng”. Chọn “Tiếp tục” để tiến hành nộp tờ khai. Hệ thống sẽ cho phép bạn kết xuất file XML và nộp trực tuyến.
Bước 7: Nếu hồ sơ của bạn cần kèm theo chứng từ (chứng từ khấu trừ, chứng từ đóng bảo hiểm,…), hãy tải file đính kèm theo yêu cầu của hệ thống.
Bước 8:. Nhập mã kiểm tra và OTP được gửi qua điện thoại để hoàn tất quá trình xác nhận. Sau khi nộp thành công, bạn sẽ nhận được thông báo qua email và tin nhắn từ Cục Thuế.

Quyết toán thuế TNCN trên app eTax
Dưới đây là hướng dẫn cơ bản để quyết toán thuế TNCN trên app eTax Mobile:
Bước 1: Tải app eTax (thường do Tổng Cục Thuế cung cấp) cho hệ điều hành Android hoặc iOS. Đăng nhập bằng tài khoản giao dịch thuế điện tử (sử dụng mã số thuế và mật khẩu được cấp qua SMS).
Bước 2: Sau khi đăng nhập, chọn mục “Hỗ trợ quyết toán thuế TNCN” hoặc “Hỗ trợ lập tờ khai quyết toán” trong menu chính của ứng dụng.

Bước 3: App eTax thường hỗ trợ mẫu tờ khai quyết toán thuế TNCN, tùy vào trường hợp của bạn (chỉ có 1 nguồn thu nhập, có từ 2 nguồn hoặc chỉ có thu nhập được khấu trừ qua tổ chức trả thu nhập), hãy chọn lựa chọn phù hợp.
Bước 4:
- Hệ thống sẽ tự động điền sẵn các thông tin cá nhân (tên, địa chỉ, email…) theo dữ liệu đăng ký.
- Nhập bổ sung các thông tin cần thiết: tổng thu nhập chịu thuế, các khoản giảm trừ (cho bản thân, người phụ thuộc, bảo hiểm, …).
- Kiểm tra lại dữ liệu và điều chỉnh nếu cần.

Bước 5: Sau khi hoàn tất việc nhập thông tin, tích chọn cam kết “Tôi cam đoan số liệu đã khai và hồ sơ đính kèm là đúng”. Chọn “Tiếp tục” để kết xuất tờ khai dưới dạng file XML và nộp trực tuyến. Nếu bạn có chứng từ khấu trừ, chứng từ đóng bảo hiểm hoặc các giấy tờ liên quan, hãy tải lên theo yêu cầu của hệ thống.
Bước 6: Nhập mã kiểm tra và mã OTP được gửi qua điện thoại để xác nhận nộp tờ khai. Sau khi hoàn thành, bạn sẽ nhận được thông báo xác nhận qua email và tin nhắn.
Nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN ở đâu?
Việc nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân thực hiện theo hướng dẫn tại Khoản 8, Điều 11, Nghị định 126/2020/NĐ-CP. Nếu cá nhân kê khai trực tuyến tại https://canhan.gdt.gov.vn, hệ thống sẽ hỗ trợ xác định cơ quan thuế dựa trên nghĩa vụ thuế phát sinh trong năm.
1. Đối với tổ chức trả thu nhập
Tổ chức nộp hồ sơ quyết toán thuế TNCN tại cơ quan thuế trực tiếp quản lý.
2. Đối với cá nhân trực tiếp quyết toán với cơ quan thuế
- Trường hợp có thu nhập từ một nguồn và tự khai thuế: Cá nhân nộp hồ sơ tại cơ quan thuế nơi đã khai thuế trong năm.
- Trường hợp có thu nhập từ nhiều nguồn: Nộp hồ sơ tại cơ quan thuế quản lý nguồn thu nhập lớn nhất. Nếu không xác định được, cá nhân có thể chọn nộp tại cơ quan thuế nơi tổ chức chi trả thu nhập hoặc nơi cư trú.
- Trường hợp có thu nhập từ nhiều tổ chức đã khấu trừ thuế tại nguồn:
- Nếu đã tính giảm trừ gia cảnh tại một đơn vị, nộp hồ sơ tại cơ quan thuế quản lý đơn vị đó.
- Nếu thay đổi nơi làm việc và tổ chức mới có tính giảm trừ gia cảnh, nộp hồ sơ tại cơ quan thuế quản lý đơn vị mới. Nếu không có tính giảm trừ gia cảnh tại nơi làm việc cuối cùng, nộp tại cơ quan thuế nơi cư trú.
- Nếu chưa tính giảm trừ gia cảnh tại bất kỳ tổ chức nào, nộp hồ sơ tại cơ quan thuế nơi cư trú.
- Trường hợp không ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dưới 3 tháng: Nếu thu nhập đã bị khấu trừ 10%, nộp hồ sơ tại cơ quan thuế nơi cư trú.
- Trường hợp tại thời điểm quyết toán không làm việc tại tổ chức nào: Nộp hồ sơ tại cơ quan thuế nơi cư trú.
- Trường hợp có đề nghị giảm thuế do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo: Nộp hồ sơ tại cơ quan thuế nơi xử lý hồ sơ giảm thuế, đồng thời cơ quan này cũng sẽ xử lý quyết toán thuế.

Lời kết
Nắm vững kiến thức về thuế thu nhập cá nhân giúp bạn tuân thủ đúng quy định pháp luật, đồng thời quản lý tài chính cá nhân một cách hiệu quả. Hãy luôn cập nhật thông tin mới nhất và tham khảo ý kiến chuyên gia khi cần thiết. Điều này đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của mình được thực hiện đầy đủ, chính xác.
Xem thêm: